Kurs języka chorwackiego online - lekcja 2

Lekcja 2

Temat: Dialekty i odmiany języka chorwackiego
 
Ponieważ stawiam na praktyczną naukę języka chorwackiego, nie chcę zamęczać was informacjami o pochodzeniu języka, jego historii itp. Jedno musicie jednak wiedzieć. Język chorwacki ma 3 dialekty:

czakawski
kajkawski
sztokawski

Dialekt sztokawski jest najbardziej rozpowszechniony i od niego zacznę. Właśnie z nim spotkacie się we wszystkich urzędach, biurach, na jego podstawie stworzono język literacki. Na studiach uczyłam się języka chorwackiego właśnie w tym dialekcie. I przyznam szczerze, że często mam problem zrozumieć inny dialekt. Ich nazwy pochodzą od słowa "co", które w sztokawskim brzmi "što", w kajkawskim "kaj", a w czakawskim "ča". 

Dialekt czakawski używany jest w zachodniej Chorwacji, Istrii, Kvarnerze, Gorskim Kotarze, Dolinie Krupy powyżej Karlovca, północnej Lice, Kordunie, wybrzeżu i wyspach Dalmacji). 

Dialekt kajkawski używany jest w północnozachodniej części.

Wyróżnia się także warianty dialektów: ikawski, ekawski i jekawski, co wytłumaczę na przykładzie słowa lijep (ładny):

lijep - dialekt jekawski (zapis prze je)
lep - dialekt ekawski (zapis przez e)
lip - dialekt ikawski (zapis przez i)
W standardowym chorwackim używa się dialektu sztokawskiego w odmianie jekawskiej. Takiego też będziemy się uczyć, a w ramach ćwiczeń, wykonajcie poniższe zadanie:

Zadanie:
Odgadnijcie w jakim wariancie napisane są następujące słowa:
Przykład: zawsze - uvijek (jekawski); uvek (ekawski); uvik (ikawski).
Zagrażać - prijetiti (...............); pretiti (.................), prititi (...............).
Mleko - mliko (.............); mlijeko (..................), mleko (...............).

To tyle co trzba wiedzieć, aby nie być zdziwionym, że dobrze wam znane słowo zapisane jest jakoś inaczej, to najczęściej będzie sprawka dialektu/wariantu. Nie ma co omawiać dokładnie poszczególnych dialektów, ponieważ znając standardowy chorwacki, dogadacie się w całym kraju (a także w Serbii, Bośni i Czarnogórze). Tak jak znamy język polski, a nie musimy potrafić mówić po śląsku. 

Komentarze